Thứ Ba, 22 tháng 11, 2011

Anh Hùng

Xưa tráng sĩ Kinh Kha thân sang Tần làm thích khách, trí hùng ngút ngàn lấp cả bến sông Dịch Thủy. Người tiễn đưa hai hàng, trọng kính cực kỳ.

Kha vào được cung Tần, qua bao nhiêu hàng lớp quân canh, phải chuẩn bị chu đáo vô cùng đến hàng năm trời. Phải nhờ đến đầu của tướng Phàn Ư Kỳ để làm tin,rồi địa đồ, ngọc báu ...công phu, tổn thất lắm mới vào được cung điện,mà vẫn cách Tần Vương 50 mươi bước chân. Việc nhớn chưa thành, nhưng ngàn đời sau ai nghe kể cũng làm thán phục.

Chuyện ấy sau này đến tai người nước Vệ, bấy giờ là triều nhà Sản năm thứ 66.

Người này giữ chức quan nhỏ trong đội tuần canh, tên chữ là Phòng.

Phòng hàng ngày theo lệnh quan trên đốc thúc, thường tuần tra trên địa bàn, bắt bớ những người dân đen buôn bán lẻ, đi rong. Siêng năng , chăm chỉ nhưng mãi chưa lập chiến công nào lớn, thấm thoắt thoi đưa tuổi đã lục tuần.

Bỗng ngày nọ, triều đình chiếm đất của xứ Thái Hà, khiến cho dân xứ ấy bức bối quá tụ lại bày tỏ sự không bằng lòng. Triều đình nghị các quan lại, bàn rằng.

- Không thể tha thứ bọn này, triều đình đã quyết thế nào mà có ý kháng lệnh đều đáng tội trọng. Nay truyền cho các bộ phải làm đến nơi, đến chốn. Cho bọn chúng không ngóc đầu lên nổi.

Lệnh trên truyền xuống, các bộ, phủ thi hành răm rắp. Quân lính gươm giáo sáng lòa tỏa các nơi khủng bố, uy hiếp tinh thần dân xứ Thái Hà. Loa khắp nơi phỉ báng, vu vạ đám dân ấy. Hai mặt giáp công nhịp nhàng, rồi nhân đêm tối mà nẫng gọn được đất.

Đám dân mất đất kéo nhau lên tận kinh thành kêu than. Triều đình chưa biết xử thế nào, đang nghĩ ngợi cách trị, vì dân chỉ kêu oan mà dùng binh lính trị cũng khó coi.

Phòng bấy giờ nghe các quan trên bàn bạc đi lại, có chiều đang lúng túng khó xử. Bèn nghĩ đây có thể là cơ hội lập công, mới bảo đồng nghiệp đi tuần cùng rằng.

- Sao cứ phải nương tay bọn chuột nhắt ấy, chỉ cần mình ta cũng đủ làm cho tinh thần đám ấy khiếp hãi đến muôn đời. Há Phòng ta không bằng tên thích khách mọn họ Kinh chắng ?

Nói xong, Phòng một mình một gươm, trang phục đâu đó, tay nắm chặt chuôi gươm, tay cầm điếu thuốc. Nhằm đúng lúc xứ ấy đang làm lễ, người đông nghìn nghịt nhưng toàn trẻ con nghiêm trang kính cẩn làm lễ. Phòng hiên ngang , khí phách ngời ngời đi qua đám đông mà như đi giữa chốn không người, thẳng tiến lên cung thánh lễ mà không ai dám ngăn, Phòng đi đến đâu, đám trẻ dự lễ đều khiếp đảm, cúi gằm mặt không dám nhìn. Đến nơi Phòng bước lên cung, chỉ tay vào mặt chủ tế hỏi xấc.

Chủ tế nín thinh không trả lời, bấy giờ có mấy người đến van xin. Phòng thấy cũng đã đủ oai và khiến bọn dân mất mặt, sợ hãi rồi. Bèn quay đít đi ra, lúc Phòng đi ra, trẻ con sợ đến nỗi bịt miệng không dám để tiếng khóc bật ra. Ai nấy đều sợ hãi nhìn Phòng hùng dũng, oai phong. Kẻ can đảm nhất cũng phải cúi mặt nghĩ thầm

- Đến quân tuần canh còn thế này, thì quân nhà Sản còn đáng sợ đến đâu?

Phòng về đến trạm tuần canh, đồng nghiệp xúm vào khen nức nở. Có kẻ nói xưa Quan Võ xông pha vào trận chém Nhan Lương, Văn Sú cũng chả hơn được Phòng bây giờ. Người khác nói so với Phòng, Kinh Kha chỉ là đứa con nít.

Quan trên nghe Phòng đảm lược lớn hơn người, phá được đám dân kia, làm chúng khiếp nhược, vui lắm. Mới gọi lên phong thưởng khen trước ba quân, đề cao tấm gương anh hùng của Phòng cho quân lính noi theo.

Sau có người hỏi Phòng vì sao can đảm thế, Phòng cười nhạt ghé tai rằng.

- Lúc đó là lễ trẻ con, có đứa nào mà chả sợ, huống chi nếu chúng động vào lông chân ta. Triều đình sẽ cho quân vào điều tra, xét hỏi, triệu tập nhân chứng liên miên, nghiên cứu hiện trường mất vài năm. Liệu chúng nó có yên mà làm lễ được không ?

Người kia nghe xong, than thầm rằng.

- Nhà Sản thật khéo đào tạo Anh Hùng


Ảnh chỉ có tính chất minh Họa

Cực kỳ nghiêm trọng

Thánh lễ chiều nay tại nhà thờ Thái Hà, đã xảy ra một sự việc cực kỳ nghiêm trọng. Trong thánh lễ chiều dành cho thiếu nhi. Khi Linh Mục chủ tế đang làm thánh lễ. Một dân phòng phường Quang Trung đã xông thẳng vào nhà thờ, đi lên Cung Thánh, nơi trang nghiêm , tôn kính nhất của nhà thờ. Tên dân phòng này cầm thuốc lá định dí vào mặt Linh Mụcđang chủ tế.



Thiếu nhi Công Giáo đang dự lễ

Tên dân phòng đầy đủ sắc phục, biển hiệu, tay nắm vũ khí là dùi cui điện, tay cầm thuốc lá hút phì phèo tiến thẳng lên Cung Thánh, nơi các Linh Mục đang dâng lễ.
Đang hùng hổ xông lên, trước bao con mắt trẻ thơ. Tên dân phòng này đã reo vào đầu các cháu thiếu nhi nỗi khiếp sợ

May mắn có một hai vị huynh trưởng đã lôi hắn ra ngoài

 
Với sắc phục, trang bị vũ khí hỗ trợ thế này mà có hành động như vậy, trong một thánh lễ, thánh lễ dành cho thiếu nhi. Thì quả không còn biết phải bình luận thế nào.

Phần nhận định dành cho bà con.

Chủ Nhật, 13 tháng 11, 2011

Giám đốc, cơ quan an ninh..lệnh cho chúng tôi.

Giám đốc, cơ quan an ninh..lệnh cho chúng tôi.!



Đã có những bằng chứng rõ ràng, người đàn ông béo, trán hói, mặc áo trắng nói như vậy khi Chính Phạm chất vấn là ai là cấp trên, anh cứ nói trên thì ai là trên..Ông béo trả lời thế rồi thêm là công an thành phố, công an quận Hà Đông lệnh cho chúng tôi. Sau đó người đàn ông này hướng ra cửa hô.

- Mọi người vào đây, các đồng chí an ninh vào đây.

Ngay lập tức chục người đàn ông lực lưỡng tiến vào quán cà fe số 8 Quang Trung- Hà Đông. Người đàn ông to béo quát tiếp.




- Không nói nhiều nữa, đưa hết ra xe.

Lập tức xảy ra cưỡng chế thô bạo của nhóm người này.

Trước đó người đàn ông áo trắng này tuyên bố

- Những người mang máy tính phải theo chúng tôi...những người không mang máy tính ra hết khỏi quán.


......

Chưa có tin gì về những người bị bắt hôm nay

Đã qua 19 giờ, chưa có tin tức gì về những người bị bắt, bị triệu tập là Nguyễn Hữu Vinh, Lê Quốc Quân, Phạm Văn Chính, Lã Việt Dũng. Duy nhất trong số họ có một người không bị giữ ở trụ sở công an. Mà được giữ ở phòng cấp cứu bệnh viện, bên ngoài công an canh gác, đó là anh Nguyễn Lân Thắng, người bị bắt đi ở quán cà fe số 8 đường Quang Trung, sau khi bị đánh vào đầu mặt.

Anh Thắng bị khiêng đi vào trụ sở công an, lát sau xe cấp cứu đến chở anh Thắng đi vào bệnh viện đa khoa Hà Đông. Anh Nguyễn Lân Thắng bị hôn mê, nhiều nguồn tin từ bệnh viên nói rằng do anh bị bệnh lý khác nhau nhưng không ai nhắc đến chuyện anh Thắng bị đánh vào đầu mặt.


ảnh anh Nguyễn Lân Thắng ngồi thứ ba từ trái sang phải, sáng nay còn mạnh khỏe, khi chưa bị công an bắt.

Anh Thắng từ trước đến này, đi biểu tình chống Trung Quốc nhiều lần, tuần hành quanh Hồ Gươm không hề mệt mỏi, anh cũng đi du lịch bụi bằng xe máy nhiều miền núi non Tây Bắc, trèo đèo lội suối nhưng chưa bao giờ bị hôn mê, hay sụt giảm sức khỏe. Trừ lần này anh bị như vậy , không biết có liên quan đến chuyện anh bị đánh hay không, vì anh cũng chưa bao giờ bị đánh vào đầu như vậy cả.

ảnh anh Thắng đi khắp nước, ngạo nghễ , khỏe mạnh.

Chúng ta đã thấy nhiều người khỏe mạnh, nhưng sau khi vào đồn công an bỗng trở nên đột tử do bệnh lý như anh Nhật, ông Tùng, anh Nghiệp...

Còn đây là tình trạng anh Nguyễn Lân Thắng lúc chiều, hiện nay tình trạng còn nguy kịch hơn.

Tin cực khẩn ; Nhiều người đã bị bắt trưa nay tại Hà Đông- Hà Nội

Hôm nay theo giấy triệu tập của CATPHN, anh jb Nguyễn Hữu Vinh đã đến cơ quan công an HN tại Hà Đông để làm việc về những bài viết của anh. Một số bạn hữu của anh, những người yêu tự do, ngôn luận đã đứng chờ gần trụ sở công an.

Trong khi chờ đợi anh Vinh, công quận Hà Đông đã đến đòi xét hỏi giấy tờ tùy thân và đòi thu máy ảnh của họ. Hiện nay công an đã đưa bloger Lê Dũng về công an quận Hà Đông.

Đến 12 giờ trưa hôm nay, anh JB Nguyễn Hữu Vinh chưa thấy ra khỏi trụ sở công an. Những lần làm việc trước của anh Vinh với công an Hà Nội, đều được về lúc nghỉ trưa và chiều đến làm việc tiếp tục.

Anh JB Nguyễn Hữu Vinh là một giáo dân theo đạo Thiên Chúa, những người đang chờ tin anh bên ngoài trụ sở công an HN là bạn bè của anh, blogr Lê Dũng là một trong số đó. Số này không phải là tín hữu cùng tôn giáo với anh Vinh, mà là bạn bè anh ở xã hội.

Cùng bị triệu tập với anh JB Nguyễn Hữu Vinh còn có luật sư Giu Se Lê Quốc Quân. Hiện tình của hai người bị triệu tập này chưa rõ ra sao. Còn bologer Lê Dũng đang bị giữ ở công quận Hà Đông.Đến hồi 12 giờ 30 trưa công an quận Hà Đông đã bắt giữ thêm 3 người nữa
.

Chính Phạm

Lê Dũng
Nguyễn Lân ThắngLã Việt Dũng.

Theo lời kể của người làm chứng, sau quá trình hỏi giấy tờ ở quán cà fe. Các công an khoảng 30 người mặc sắc phục quay ra, lát sau họ quay lại có thêm một số người mặc thường phục. Những người mặc áo thường phục này đã xông vào đánh đập các anh Chính Phạm, Nguyễn Lân Thắng, Lã Việt Dũng. Công an sắc phục đứng nhìn và sau đó nói

- Thôi không cần đánh nữa, lôi chúng nó đi.

Những người kia ngừng đánh và khống chế vũ lực đưa 3 công dân vô tội đi về công an quận Hà Đông.Những người này bị bắt tại quán cà fe 8 Đường Quang Trung, sau đó bị đưa về 15 Ngô Thị Nhậm, quận Hà Đông, khi bắt có rất nhiều người chứng kiến.

Tin hồi 15 giờ do binh nhì Nguyễn Tiến Nam cung cấp
binh nhì Nguyễn Tiến Nam

14h20: Nguyễn Lân Thắng bị lên cơn hen. Binh Nhì cấp tốc đi mua thuốc đưa vào. Nếu Nguyễn Lân Thắng có chuyện gì thì Công an Hà Nội hoàn toàn chịu trách nhiệm trước liệt tổ liệt tông Cụ Nguyễn Lân và dòng họ Nguyễn Lân.

14h31: Xe Công an biển số 29A 00072 chuẩn bị đưa Nguyễn Lân Thắng rời trụ sở công an quận Hà Đông. Xe chuyển bánh. Rất nhiều xe máy đuổi theo để xem việc công an Hà Đông đưa Lân Thắng đi đâu và làm gì với Lân Thắng.

14h34: Xe công an quận Hà Đông đưa Nguyễn Lân Thắng vào Bệnh viện đa khoa Hà Đông.


Một người làm chứng cho biết thêm, trước lúc bị bắt, Nguyễn Lân Thắng bị đánh vào mặt, văng kính, sau đó nhiều người khiêng anh lôi đi

Ông già ozon và bà Bộ trưởng

Đăng ngày: 23:24 10-11-2011
Thư mục: Tổng hợp
TS Nguyễn Văn Khải, người "xin chữa tay chân miệng miễn phí" cho những đứa trẻ đã giận dữ thực sự với ngành y tế Ninh Thuận. Khi liên hệ để tự nguyện giúp dân dập dịch, "ông già Ozon" nhận ngay một gáo nước lạnh khi ông giám đốc sở Y tế lạnh lùng nói đang bận họp.
"Chẳng lẽ cái cuộc họp của ông ta quan trọng hơn sinh mạng của hàng trăm đứa trẻ?... nếu ông Giám đốc Sở Y tế tỉnh Ninh Thuận coi việc tôi muốn cứu chữa cho dân như là "chào hàng" thì thật vô lương tâm” "- TS Khải nói.
Và Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến, khi bị báo chí truy dồn bên hành lang Quốc hội vẫn tiếp tục nói cứng rằng: Bộ Y tế sẽ công bố dịch nếu có thêm một tỉnh công bố dịch.
Tại sao cứ phải cố chấp và máy móc đến mức cứ phải "thêm một tỉnh" khi mà những khảo sát của Viện Pasteur Nha Trang tại 11 tỉnh miền Trung cho thấy hầu hết các tỉnh đã đủ điều kiện công bố dịch. Phát biểu trên Tuổi trẻ, Phó Viện trưởng Viên Quang Mai cho rằng: "Khi mức độ ca mắc bệnh tăng ít nhất gấp ba lần các năm trước đó, xuất hiện nhiều ca bệnh nặng, tử vong hơn trước là có thể công bố dịch. Chứ yêu cầu thêm “vượt khả năng ứng phó của ngành y tế địa phương” thì chung chung và quá trừu tượng, khó đánh giá, khó công bố dịch”.
"Ông già Ozon" không phải là Bộ trưởng, không phải là giám đốc sở y tế, cũng không khoác áo lương y, không bị ràng buộc bởi "Lời thề Hyppocrates", nhưng từ vài tháng nay, ông bỏ tiền túi đi chữa bệnh cho bà con từ Bắc chí Nam. TS Khải từng cam kết nếu không chữa khỏi cho những đứa trẻ, chỉ bằng những chai nước muối điện đơn giản, ông cam kết sẽ ngồi tù. Rất đơn giản là ngoài sự quan tâm đối với đồng bào, ông không sợ trách nhiệm.
Đáng ra, người cam kết sẽ chặn được dịch, sẽ không để thêm bất kỳ một đứa trẻ nào nữa phải chết phải là bà Bộ trưởng, như chính trách nhiệm của Bộ Y tế. Còn nhớ vào ngày 25-10, trong tình trạng toàn quốc có 76.000 ca mắc bệnh tay chân miệng và 137 đứa trẻ chết vì bệnh, Bộ trưởng Bộ Y tế bất ngờ tuyên bố "Đã kiểm soát được dịch TCM".
Sau lời tuyên bố của bà Bộ trưởng vừa đúng 10 ngày, hoàn toàn không bất ngờ, Ninh Thuận, địa phương đầu tiên trong cả nước công bố dịch tay chân miệng trên địa bàn.
Cần phải nhắc lại, trong chính cái ngày mà bà Tiến nhậm chức, số ca nhiễm bệnh mới chỉ là 30.700 và cũng mới chỉ có 81 gia đình tan tác vì mất con. Con số đó giờ đã lên tới Có kiểm soát được dịch hay không, có vượt khả năng ứng phó hay không, dường như tự những con số đã nói lên tất cả.
Có bậc từ mẫu nào lại có thể tính nhiều ít đối với những cái chết của những đứa trẻ? Và còn cần bao nhiêu đứa trẻ nữa phải chết thì Bộ Y tế mới thừa nhận "vượt khả năng ứng phó"?
Có lẽ không khó để lý giải vì sao ngành y tế và cá nhân bà Bộ trưởng lại sợ công bố dịch đến như vậy. Là bởi chính ngành y tế cũng không có thuốc đặc trị cho căn sợ trách nhiệm của mình. Họ thậm chí còn không đủ tính táo để cân nhắc xem điều gì đáng sợ hơn: Giữa việc thêm, không biết bao nhiêu mới dừng- những đứa trẻ sẽ phải chết, và một dòng trong báo cáo cuối năm, rằng đã để xảy ra dịch.
Trong Hải Thượng y tông tâm lĩnh, Hải Thượng Lãn Ông viết: Thấy bệnh khó, đáng lý phải nói thật rồi hết sức cứu chữa nhưng lại sợ mang tiếng là không biết thuốc, vả lại, chưa chắc đã thành công, mà đã như vậy thì không được hậu lợi, nên kiên quyết không chịu chữa đến nỗi người ta bó tay chịu chết, đó là tội bất nhân.
Nếu còn sống đến bây giờ, có lẽ ông phải thêm một điều trong y huấn cách ngôn: Không thể mang tính mạng người bệnh để so với bất cứ điều gì, nhất là những thứ chung chung như "ảnh hưởng đến phát triển kinh tế xã hội" hay những con số đẹp trong bản thành tích mỗi cuối năm.
Hôm qua, ở Phù Mỹ, Bình Định, hàng trăm người dân đã bao vây Trung tâm y tế huyện trước cái chết thê thảm của một đứa trẻ 10 tuổi được cho là chỉ "viêm họng". Khi gia đình gọi cấp cứu vào lúc 5h sáng, nhân viên y tế thậm chí còn không ra khỏi phòng trực. Ngay cả khi gia đình xin chuyển viện, còn bị bác sĩ chửi mắng rằng: Viêm họng thì làm sao phải chuyển.
Hình như sự tận tụy đối với những lương y, những bậc vẫn vỗ ngực cho mình là "từ mẫu", giờ đây đã trở nên quá xa xỉ, thậm chí đã tiệt chủng!

LẠI CHUYỆN THỦY ÐIỆN XẢ LŨ “SỐNG CHẾT MẶC BAY”

[12.11.2011 13:07 - Nhịp Cầu Thế Giới Online]
(NCTG) Trong những ngày qua, mưa lớn cộng với việc hồ thủy điện miền Trung đồng loạt xả lũ khiến hàng trăm nghìn gia đình ở vùng hạ du ngập nặng, nhiều người tử vong.

Đứng tại điểm tràn xả lũ hồ chứa nước Liệt Sơn, nhiều người dân không khỏi lo lắng lũ nhấn chìm nhà cửa, tài sản

Theo báo chí, tại Thừa Thiên - Huế, hai nhà máy thủy điện Bình Điền và Hương Điền trong những ngày qua đã không thể tích nước cắt lũ mà liên tục mở cửa xả, khiến nhiều vùng nhập trong biển nước.

Ông Nguyễn Minh Phụng, một cư dân Huế, cho biết chưa bao giờ phải chứng kiến một trận lụt nào bất ngờ như thế. Trời không mưa nhưng nước cứ ùn ùn kéo về. Trong căn nhà ngập hơn một mét, ông bức xúc nói với báo điện tử “VnExpress”: “Chấp nhận là vùng thượng nguồn có mưa nhưng thủy điện đóng vai trò cắt lũ thì lại xả làm nhiều vùng dân cư bị ngập nặng”.

Trong khi đó, các cấp lãnh đạo có liên quan thì tỏ ra bình thản trong các phát biểu. Ông Đinh Hữu Tấn, Phó tổng giám đốc Nhà máy thủy điện Bình Điền, cho biết hồ thủy điện đã cắt lũ trong đợt thứ nhất và thứ hai, nhưng trong lần này “lượng nước về hồ đã vượt tràn 3,3 m nên chúng tôi phải xả nhằm đảm bảo an toàn cho đập”. Ông cũng khẳng định việc xả lũ phía thủy điện đã tuân thủ theo sự điều hành của Ban chỉ huy Phòng chống lụt bão (PCLB) tỉnh.

Một quan chức khác, ông Phan Thanh Hùng, Chánh văn phòng Ban chỉ huy PCLB và TKCN tỉnh, thì nhìn nhận do thủy điện là công trình đảm bảo đa mục tiêu nên luôn có những thuận lợi và khó khăn. Rồi ông nhấn mạnh: “Hai đợt lũ trước các thủy điện đã tích nước cắt lũ. Lần này do mưa quá lớn nên họ thông báo xả lũ, chúng tôi cũng đã thông báo lên tivi cho người dân chủ động đối phó”.


Thủy điện sông Tranh 2 xả lũ với lưu lượng từ 3.500 đến 5.000 m3/s trong hai ngày qua đã gây thiệt hại nặng cho vùng hạ lưu Quảng Nam


Từ những phát ngôn trên, có thể thấy đối với giới lãnh đạo thì việc “xả lũ theo đúng quy trình” (tức có thông báo trước vài ba giờ) là xong nhiệm vụ, còn chuyện người dân trong vài tiếng đồng hồ ấy có thể làm được gì, thì không mấy được quan tâm. Nhưng thử hỏi, dù có “nâng cao cảnh giác” đến mấy đi nữa, thì cư dân những vùng hay xảy ra bão lũ làm sao có thể trở tay trong khoảng thời gian ngắn ngủi đó để cứu vãn tài sản, thậm chí tính mạng của họ?

Trong chuyện xả lũ, vấn đề thực ra không phải là tranh luận xem thời gian tối thiểu mà các nhà máy thủy điện phải thông báo cho dân được biết là 2 hay 6 tiếng, như điều thường thấy khi các bên “đá bóng cho nhau” mỗi lúc người dân chịu họa. Lẽ ra, tính mạng, của cải, tài sản và những điều kiện ăn ở, sinh hoạt của người dân phải được đặt lên hàng đầu, coi đó là mục tiêu tối thượng, chứ không phải một đập chắn thủy điện, càng không phải một quy trình nào đó!

Nếu việc xây dựng và vận hành các công trình thủy điện luôn đi kèm với một số hệ lụy, hiểm họa mà đến nay vẫn chưa thể khắc phục nổi - như phải xả nước để bảo vệ đập, bất chấp những mặt hại và bất cập của nó đến đời sống và tính mạng người dân trong vùng - thì phải chăng, cần cân nhắc, xem xét lại chính sách của Việt Nam, quá thiên về thủy điện và đâu đâu cũng chủ trương xây nhà máy thủy điện, mà chưa suy tính thấu đáo tới lợi ích cư dân?
Người Dân - Ảnh: Trí Tín (vnexpress.net)

Thảm họa khai thác bauxite ở Tây Nguyên

Tổng hợp các nguồn tin và ý kiến từ lúc khởi động đến nay
Đại Nghĩa sưu tầm
Bauxite ở Tây Nguyên Việt Nam là một khối tài sản vô giá của tổ tiên để lại cho con cháu nếu biết gìn giữ và khai thác đúng giá trị của nó thì là tài sản hiếm quý, ví bằng ngược lại thì nó là một tai họa khôn lường. Do vậy mà ngày nay toàn dân cả nước đang lên cơn sốt vì bauxite, nhà cầm quyền VN thì một mực cho nước ngoài nhất là Trung Quốc khai thác, còn toàn dân Việt Nam thì bảo “ngừng”.
Sau đây là ý kiến của một chuyên gia Tập đoàn Than và Khoáng sản Việt Nam (TKV) – Tiến sĩ Nguyễn Thành Sơn:
“Trong những năm 80 của thế kỷ trước, Chính phủ VN đã từng đề xuất đưa dự án khai thác bô-xít ở Tây Nguyên vào chương trình hợp tác đa biên của khối hợp tác COMECON. Các nước thành viên của COMECON, đặc biệt là Liên Xô, khi đó rất cần bô-xít cho nhu cầu công nghiệp quốc phòng. Tuy nhiên, Hội đồng COMECON đã quyết định không triển khai dự án, thay vào đó, đã tích cực giúp Việt Nam triển khai các dự án cao su, cà phê và chè.
Các chuyên gia khi đó nhận định: nếu triển khai các dự án bô-xít, về môi trường sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến nguồn nước của vùng Tây Nguyên, không đủ nước để phát triển được cây công nghiệp cao su, chè và cà phê. Về sinh thái, sẽ ảnh hưởng xấu đến khí hậu của toàn vùng miền Nam Trung Bộ và Campuchia, hạn hán sẽ kéo dài, lũ lụt sẽ thường xuyên xảy ra hơn” (TuanVietnamnet online ngày 24-10-2008).
1- Quyết định của đảng CSVN
Thế nhưng đảng CSVN đã bất chấp mọi lời khuyên can, họ cương quyết giao việc khai thác cho Trung Quốc, một nước rất cần bauxite, nhưng họ rất lo ngại tác hại nhiều mặt của việc khai thác bauxite ở nước họ nên sang VN để khai thác:
“Bản tin của Bộ Ngoại giao VN thì nói, hồi giữa năm ngoái, TBT đảng CSVN, ông Nông Đức Mạnh, sang thăm Trung quốc, cũng khẳng định hai nước“tăng cường hợp tác trong các dự án” trong đó có dự án khai thác bauxite tại Đắc Nông(RFA online ngày 11-2-2009)
Tiếp sau đó Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã quả quyết bất chấp mọi ý kiến khuyên can nhất là lời can ngăn của Đại tướng Võ nguyên Giáp:
“Thủ tướng VN Nguyễn Tấn Dũng nói việc khai thác bauxite tại Tây Nguyên là
chủ trương lớn của đảng và nhà nước”, cho dù dự án này gặp phản đối từ nhiều phía.
“Website chính phủ Việt Nam cho biết ông Dũng đã khẳng định như vậy tại cuộc họp báo đầu năm diễn ra hôm thứ Tư 4-2-2009 tại Hà nội” (BBC online ngày 6-2-2009).
Bộ Chính trị đảng CSVN xác định lời tuyên bố của TBT Nông Đức Mạnh và TT Nguyễn Tấn Dũng:
“Bộ Chính trị, cơ quan cao nhất của đảng CSVN, vừa ra thông báo kết luận về việc khai thác bauxite, trong đó khẳng định đây là “chủ trương nhất quán”của đảng” (BBC online ngày 26-4-2009).
Mặc dù nhiều nhân sĩ đã kiến nghị dừng dự án khai thác bauxite ở Tây Nguyên nhưng ông Lê Dương Quang, Thứ trưởng Bộ Công Thương kiêm Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Công nghiệp Than-Khoáng sản Việt Nam vẫn khẳng định:
“Bộ Công Thương không có kiến nghị dừng, ngược lại, chúng tôi chỉ đạo phải đẩy nhanh tiến độ nhà máy Tân Rai. Bởi khi dự án đưa vào sử dụng càng sớm càng phát huy được hiệu quả của đồng vốn bỏ ra. Nếu sớm đưa vào sử dụng chúng ta có sản phẩm xuất khẩu, thu hẹp được nhập siêu, phát triển đời sống của đồng bào” (?) (Dân trí online ngày 25-10-2010).
Và ông Lê Quang Bình, Chủ nhiệm Uỷ ban Quốc phòng-An ninh trong phiên họp Quốc hội ngày 22-10-2010 đề nghị Chính phủ cam kết về sự an toàn của việc khai thác bauxite:
“Phát biểu ở tổ ĐB Thanh Hóa, ông Bình cho hay ông tán thành chủ trương khai thác, nhưng ông đề nghị Chính phủ“cam kết với Quốc hội, với nhân dân về sự an toàn, đặc biệt là xử lí bùn đỏ” (Vietnamnet online ngày 22-10-2010).
Tôi cho đây là một cách ra điều kiện ấu trĩ, không nói rằng đây chỉ là lý do mớm đường cho Chính phủ cố lỳ, vì có ông nào, bà nào có đủ tư cách đứng ra chịu trách nhiệm một khi bùn đỏ tràn ra như ở Hungary, lúc bấy giờ thầy đổ bóng, bóng đổ thầy hoặc đưa mấy con tép riu ra làm kiểm điểm nội bộ, thế là xong?!
Đáp lại lời ông Lê Quang Bình, ông Phạm Khôi Nguyên, Bộ trưởng Tài nguyên Môi trường trả lời báo điện tử Saigon tiếp thị câu hỏi: “Chúng ta đã lường trước những tình huống xấu có thể xảy ra để ứng phó, thưa ông?”.
Không ai có thể trả lời câu hỏi này. Hội đồng chuyên gia và cả chuyên gia nước ngoài cũng đã tính đến những phương án xấu nhất để tính đến biện pháp khắc phục. Từ trước đến nay chúng ta đã tính đến hệ số an toàn cao nhất, như động đất 7 độ Richter. Về công nghệ cũng được khẳng định. Song không ai có thể lường trước những tình huống xấu nhất(Saigon tiếp thị online ngày 22-10-2010).
2- Tác hại đến môi trường
Báo điện tử Tuổi trẻ viết bài về bauxite như một lời cảnh cáo chân thành cũng là lời kêu gào thống thiết “Tây Nguyên sẽ chết vì khai thác bauxite”, bài viết:
“Khai thác quặng bôxit chế biến thành alumina để luyện nhôm là một quy trình tiêu tốn lượng nước và điện khổng lồ, đồng thời phát thải một lượng khí thải nhà kính và bùn đỏ có sức hủy diệt môi trường rất ghê gớm. Giáo sư Đào công Tiến – nguyên Hiệu Trưởng đại học Kinh tế TP HCM – cảnh báo:“ Nguồn nước của Tây Nguyên những năm gần đây sụt giảm nghiêm trọng, nếu trưng dụng nguồn nước cho khai thác bôxit, chắc chắn Tây Nguyên sẽ chết vì thiếu nước”…
“Hiện nay không có cách nào khác là chôn lấp bùn đỏ ngay tại Tây Nguyên và với vị trí thượng nguồn của các con sông lớn, những bãi bùn đỏ sẽ thành những“núi bom bẩn” nếu xảy ra thiên tai, lũ quét gây tràn vỡ. Khi đó không chỉ các tỉnh Tây Nguyên mà người dân các tỉnh Nam Trung Bộ, Đông Nam Bộ sẽ lãnh đủ hậu quả”- ông Sơn khẳng định” (* Tiến sĩ Nguyễn Thành Sơn) - (Tuổi trẻ online ngày 23-10-2008).
“Tiến sĩ Phạm Duy Hiển thì cảnh báo rằng, phá môi trường Tây Nguyên sẽ gây thiệt hại không chỉ cho Tây Nguyên: “Tây Nguyên được ví như mái nhà Đông Dương nên phải thận trọng. Phá môi trường vùng như Tây Nguyên thì sẽ gây ra những thiên tai lớn không chỉ Tây Nguyên mà còn những vùng dưới nữa” (RFA online ngày 11-2-2009).
“Giáo sư tiến sĩ khoa học Đặng Trung Thuận: Thực chất bùn đỏ là một hỗn hợp, gồm các oxit kim loại không hòa tan trong dung dịch xút (NaOH) ở công đoạn hòa tách trong dây chuyền công nghệ Bayer…
“Các hồ chứa bùn đỏ ở dự án Tân Rai và Nhân Cơ tuy đã được chọn ở thung lũng có diện tích hứng nước nhỏ, nhưng nếu mưa lớn bất thường, lũ từ các thung lũng khác tràn sang mà vận hành thoát nước không kịp, nước sẽ đẩy bùn đỏ tràn khỏi hồ chứa và phát tán ra môi trường…
“Theo quy luật xác suất thì dù kiên cố tới đâu, không loại trừ khả năng vỡ bờ bao của bùn đỏ khi có mưa to bất thường ở Tây Nguyên, đặc biệt trong giai đoạn thay đổi khí hậu hiện nay” (Saigon tiếp thị online ngày 13-10-2010).
Tiến sĩ Nguyễn Thành Sơn, hiện là Giám đốc Công ty Năng lượng Sông Hồng trực thuộc TKV phát biểu:
“Nếu tiếp tục cho phát triển các dự án bauxite như cách làm hiện nay, về lâu dài cái giá phải trả của Việt Nam là không phát triển được cây công nghiệp trên vùng Tây Nguyên do thiếu nước ngọt, thổ nhưỡng đất bazan thay đổi và có nguy cơ làm mất và ô nhiễm nguồn nước ngọt để phát triển kinh tế cho các tỉnh vùng hạ lưu như Đồng Nai, Bình Dương, thành phố Hồ chí Minh” (RFA online ngày 25-3-2009).
Các nhà tài trợ đã lưu ý Việt Nam về tác hại của việc khai thác bauxite:
“Nhân Hội nghị giữa kỳ mở ra trong hai ngày thứ Hai và thứ Ba 8-9 tháng 6-2009 tại Dak Lak, các quốc gia và định chế tài trợ cho Việt Nam đã công khai lên tiếng kêu gọi chính quyền Hà Nội thận trọng trong việc thực hiện kế hoạch khai thác bauxite trên vùng Tây Nguyên. Đối với các nhà tài trợ, kế hoạch này có nguy cơ tác hại nặng nề đến môi trường và đời sống cư dân trong khu vực” (RFI online ngày 10-6-2009).
Khi người ta muốn làm thì cứ làm, bất chấp lời can ngăn của những người có chuyên môn và nhiều tâm huyết, qua quá trình khai thác bauxite nay đã xảy ra sự cố “bất ngờ ngoài dự đoán” gây hậu quả nghiêm trọng. Giáo sư Lê Huy Bá, Viện trưởng Viện Khoa học Công nghệ và Quản lý Môi trường, Đại học Công nghệ TP HCM trình bày một số thông tin liên quan chất xút được sử dụng cho công nghệ xử lý ướt mà Nhà máy alumin Tân Rai ứng dụng như sau:
Xút gây bào mòn da con người và động vật. Hầu hết các sinh vật không thể sống được trong điều kiện xút cao như thế. Khi xút vào trong nước và đi vào trong cơ thể sẽ huỷ hoại hết; như khi đi vào đường ruột sẽ phá vỡ các tế bào ruột non, hít thở vào làm viêm mũi…Nói chung xút là chất cực độc, xếp vào loại ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống…
“Ông Bùi Công Liên, Phó giám đốc Công ty TNHH Trà giống Cao Nguyên cho biết từ hồi cuối tháng Bảy vừa qua, nguồn nước từ nhà máy Tân Rai có mùi hắc, sủi bọt và có độ nhờn đã đổ vào hồ chứa nước của công ty. Nguồn nước bất thường này khiến cho cá trong hồ chết, cũng như nước hồ không thể sử dụng để tưới chè và cà phê của công ty như trước nữa” (RFA online ngày 9-10-2011).
Nhà văn Nguyên Ngọc xét đến khía cạnh văn hóa vì ông là người am hiểu văn hóa Tây Nguyên nên tỏ ra đặc biệt quan ngại:
“Xung quanh dự án bauxite tại Tây Nguyên, hiện có rất nhiều lo lắng trong xã hội. Lo lắng về nhiều mặt, kể cả kinh tế, về mặt môi trường, xã hội, an ninh quốc phòng, v.v. Tôi thì tôi lo lắng về mặt văn hóa xã hội ở Tây Nguyên. Đây là một vùng văn hóa rất đặc sắc và độc đáo. Tây Nguyên trước hết là rừng. Văn hóa Tây Nguyên có thể nói là văn hóa rừng, là tinh hoa của sự gắn bó của con người với tự nhiên. Tự nhiên ở đây là rừng,“ rừng của làng”…
“Một xã hội, một dân tộc mà văn hóa bị tan đi, thì xã hội không thể ổn định, và thậm chí các dân tộc không thể tồn tại”(RFA online ngày 11-2-2009).
3- Hậu quả của các nước khai thác bauxite
Trung Quốc là một quốc gia rất cần bauxite, do đó mà họ đã từng khai thác các mỏ quặng trong nước của họ và họ đã bị những tác hại nghiêm trọng và chính nhân dân của họ cũng đã phản đối mãnh liệt. Trung Quốc đã thấy được tác hại của môi trường ở xứ họ và họ đã đưa tai họa ấy cho nhân dân ta.
“Vấn đề đặt ra ở đây chính là hệ sinh thái xung quanh những nơi khai thác quặng mỏ, đặc biệt là mỏ bôxít ở nước này, đã bị huỷ hại nghiêm trọng. Theo Chinanews, nhiệt độ quanh khu vực quặng mỏ ở Thái Nguyên (Sơn Tây), Tịnh tây(Quảng Tây) đã tăng cao một cách bất thường kể từ khi những mỏ khai thác bôxít được dựng lên ở đây. Nguồn nước xung quanh các khu vực này trở nên ô nhiễm nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khoẻ và tính mạng của hàng triệu người dân…
“Nhật báo Quảng Tây cho biết vụ ô nhiễm do khai thác bôxít gần đây nhất là ở mỏ bôxít Tịnh Tây. Chỉ mới khai thác hơn một năm nhưng mỏ này đã làm nguồn nước xung quanh khu vực nhiễm màu đỏ quạch khiến người dân trong khu vực không thể sử dụng được nguồn nước để sinh hoạt, kéo theo là những chứng bệnh lạ…
“China Daily cho biết từ năm 2005 đến nay, Cục Bảo vệ môi trường quốc gia Trung Quốc đã xử lý hàng chục ngàn vụ gây ô nhiễm môi trường trong đó đóng cửa hơn 100 mỏ khai thác bôxít trên khắp đất nước…
“Chính vì nhu cầu tiêu thụ quá lớn, nên ngay từ năm 2006 chính phủ Trung Quốc đã “bật đèn xanh” cho các doanh nghiệp sản xuất nhôm đổ bộ khai thác bôxít ở nước ngoài theo kế hoạch“quốc tế hóa chiến lược kinh doanh” cho các doanh nghiệp” (TuanVietnamnet online ngày 15-12-2008).
“Truyền thông Trung Quốc cho hay hơn 1.000 người đã tụ tập, chặn đường và ném đá vào cảnh sát để phản đối tình trạng ô nhiễm từ một nhá máy khai thác bauxite và alumina ở phía Nam nước này…Chính phủ Trung Quốc vốn ngày càng lo ngại những phản ứng tức giận của công chúng về các vấn đề môi trường, đặc biệt là ô nhiễm.
“Một tuyên bố của Chính phủ được tờ China Daily trích dẫn nói:“Hầu như toàn bộ cư dân làng Linh Hoàng tham gia vào việc chặn đường tới huyện Tĩnh Tây chiều hôm thứ Ba, và một số dân làng ném đá vào cảnh sát” (BBC online ngày 15-7-2010).
- Ấn Độ, một quốc gia khai thác bauxite cũng đã thấy được hiểm họa của nó như thế nào và người lãnh đạo của người ta “biết nghe” như thế nào.
“Năm 2004, tại Ấn Độ đã diễn ra phong trào chống các công ty khai thác bôxit sau khi Chính phủ Ấn Độ, nước có trữ lượng bôxít lớn thứ sáu thế giới, cấp giấy phép cho 13 công ty đa quốc gia vào khai thác quặng bôxit tại bang Orissa. Các dự án khai khoáng đã ảnh hưởng tới 60.000 cư dân sinh sống trong vùng. Một diện tích đất nông nghiệp gần 1.000 ha đã hoàn toàn bị huỷ hoại” (TuanVietnamnet online ngày 15-12-2008).
“Những dự án đầu tư lớn luôn có sức hấp dẫn với những nước đang phát triển như Ấn Độ, nhưng hôm 21-10 vừa qua, Bộ trưởng Môi trường nước này đã từ chối dự án 8,5 tỉ USD của Tập đoàn Anh Vedanta Resources để phát triển khu công nghiệp khoáng sản liên hợp bauxite alumina ở bang Orissa…
“Quyết định đình chỉ dự án bauxite của Vedanta là chưa có tiền lệ ở Ấn Độ. Lâu nay, các tập đoàn lớn luôn thao túng chính quyền. Ông Jairam Ramesh được xem là vị Bộ trưởng Môi trường đầu tiên làm đúng trọng trách của mình”(VNR500 online ngày 2-11-2010).
- Australia, vì tuân theo luật bảo vệ môi trường mà phải huỷ bỏ một dự án khai thác bauxite trị giá hàng tỷ đô la:
“Bất chấp cả việc phải huỷ một dự án khai thác bauxite khổng lồ trị giá hàng tỷ USD, chính quyền bang Queensland, Australia vẫn quyết định đưa lưu vực sông Wenlock nơi triển khai dự án vào diện cần được bảo tồn sinh thái…
“Mặc dù quyết định của chính quyền bang sẽ phải đối mặt với những đơn kiện cũng như yêu cầu bồi thường từ phía công ty Cape Alumina, tuy nhiên, những người lãnh đạo của Queensland khẳng định đó là một quyết định hoàn toàn đúng đắn” (Vietnamnet online ngày 21-10-2010).
“Giám đốc điều hành Cape Alumina, Paul Messenger, cho hay, Queensland đã để mất 1,2 tỷ USD cho các hoạt động kinh tế và hàng trăm việc làm mới. Nhưng ông Walker khẳng định Queensland được lợi nhiều hơn” (VNR500 online ngày 2-11-2010).
- Hungary, tai họa tràn bùn đỏ vì khai thác bauxite làm chấn động cả thế giới và nhất là các nước đang khai thác bauxite như Việt Nam. Bùn đỏ đã tràn đến sông Danube:
“Thủ tướng Hungary, Viktor Orban, mô tả vụ tràn bùn đỏ độc hại là một“thảm họa sinh thái nghiêm trọng” khi tới thăm khu làng bị thiệt hại là Kolontar vào hôm thứ Năm 7-10. Chuyến thăm của Thủ tướng Hungary diễn ra trong khi dòng bùn đỏ bị tràn từ nhà máy sản xuất nhôm đã tiến gần tới sông Danube, là một nguồn nước lớn ở châu Âu…
“Thủ tướng Hungary lo ngại:“Những gì tôi chứng kiến tại đây thật là kinh khủng” (BBC online ngày 7-10-2010).
“Cảnh sát Hungary hôm 11-10 đã bắt giữ ông Zoltan Bakonyi, lãnh đạo Công ty nhôm MAL Zrt. Phát ngôn viên Chính phủ Anna Nagy cho hay ông này bị giam giữ trong vòng 72 giờ. Trước đó, Thủ tướng Hungary cũng thông báo cảnh sát đã bắt giữ Tổng giám đốc công ty này. Trên website của công ty MAL, ông Balkonyi là lãnh đạo Công ty khi ông Martin Rummelein là Tổng giám đốc Công ty…
“Những người phải chịu trách nhiệm trong sự cố này phải bị bắt giam và tất cả những nguy cơ tiềm tàng tại các khu công nghiệp khác cần phải kiểm tra lại” (Saigon tiếp thị online ngày 12-10-2010).
Hậu quả của việc tràn bùn đỏ bauxite ở Hungary vượt ra khỏi khả năng khắc phục của nước này mà phải nhờ chuyên gia của các nước trợ giúp:
“Các chuyên gia từ Liên hiệp Âu châu bắt đầu làm việc tại Hungary để xử lý với vụ tràn bùn đỏ bauxite, vốn đã làm cho 7 người thiệt mạng và phá huỷ nhiều vùng rộng lớn…
“Ngoài 7 người thiệt mạng còn có 150 người bị thương sau khi 700 ngàn mét khối bùn đỏ bauxite tràn ra từ hồ chứa gần Ajka ở Hungary hôm 4-10” (BBC online ngày 11-10-2010).
Tin mới nhất và cũng là tin quan trọng nhất là “Bùn đỏ ở Hungary có chứa chất phóng xạ”, một sự báo động khủng khiếp:
“Tờ Libération của Pháp trong bài viết “Bùn đỏ dưới kính hiễn vi của Ủy ban Nghiên cứu độc lập về phóng xạ”, cho biết, bùn đỏ trong sự cố vỡ bể chứa chất thải công nghiệp ở Hungary có chứa phóng xạ uranium 238 cao gấp ba lần độ phóng xạ trung bình của vỏ Trái Đất (40 bq/kg), và chất thorium 232 cao hơn 4 lần so với độ phóng xạ trung bình của vỏ Trái Đất” (VNR500 online ngày 2-11-2010).
3- Khai thác bauxite không có lợi
Thiếu tướng Nguyễn Trọng Vĩnh trong một bức thư gửi lãnh đạo Hà Nội đã nói rõ sự bất lợi của việc khai thác bauxite như sau:
“Chi phí vận tải và các khoản xây dựng vận hành rất lớn và bán alumin sẽ lỗ, như vậy chẳng khác nào ta đào tài nguyên của Tổ quốc cung cấp không công cho đối tác. Đã không được lợi lộc gì lại chuốc lấy tai họa” (Đối thoại online ngày 12-10-2010).
Cùng một nhận định về việc khai thác bauxite không có lợi về mặt kinh tế, ông Nguyễn Trung, nguyên Đại sứ VN ở Thái Lan phân tích rõ lợi hại thế nào khi khai thác bauxite từ Tây Nguyên:
“Nói một cách khác, cứ giả định rằng toàn bộ kết cấu hạ tầng riêng cho vận tải đã có sẵn rồi (một điều không tưởng), song giá thành sản xuất alumina chắc chắn sẽ gây lỗ lớn, vì không chịu nổi cước phí vận tải do đoạn đường từ nơi sản xuất đến nơi xuất cảng quá dài (bao gồm cước phí lên núi chở nguyên liệu phục vụ sản xuất, và cước phí xuống núi cho xuất khẩu nguyên liệu sơ chế alumina). Tôi đã làm mọi con tính và chỉ được kết quả “lỗ” (Đối thoại online ngày 7-10-2010).
Tiến sĩ Tô Văn Trường, nguyên Viện trưởng Viện Quy hoạch Thuỷ lợi miền Nam cùng góp ý trong việc khai thác bauxite bị lỗ ra sao:
“So sánh giá 1 tấn sản phẩm trên thị trường thế giới thì biết ngay khoản lời, lỗ của dự án. Ngay cả trong trường hợp tính có lãi cũng phải lấy lãi này so sánh với lãi nếu đem làm chuyện khác như trồng cà phê để tính lãi theo nguyên tắc giá thành cơ hội (opportunity cost) phải lấy lãi từ làm bôxít trừ đi lãi trồng cà phê. Đó mới là lãi thực.
“ Qua tính toán của chúng tôi, dự án bô xít Tây Nguyên vừa lỗ nặng, vừa gây ô nhiễm đến môi trường cả trước mắt và lâu dài” (BauxiteViệt Nam online ngày 26-10-2010).
Ngay cả trong bản kiến nghị của những nhà trí thức, nhân sĩ yêu nước cũng xác nhận việc khai thác bauxite không đưa đến mối lợi kinh tế:
“Khả năng sinh lời trong khai tác bô-xít Tây Nguyên “không hiện thực, hầu như chắc chắn là lỗ”. Vấn đề vận tải và cảng cho việc sản xuất, xuất khẩu alumina hiện tại và trong vài năm tới “hoàn toàn bế tắc chưa thể giải quyết”. Nhà máy sản xuất alumina Tân Rai nếu làm xong, cũng có thể có nguy cơ phải nằm đắp chiếu một thời gian”(TuanVietnamnet online ngày 22-10-2010).
Trong một cuộc tranh luận về hiệu quả của việc khai thác bauxite do Vietnamnet tổ chức ngày 27-10-2010, thì:
“Ông Nguyễn Thành Sơn nhận định sang năm thôi, khi dự án cho sản phẩm là đã vỡ về hiệu quả kinh tế rồi”. Bởi theo lập luận của ông Sơn, giá alumin đã xuống bằng ½ giá mà TKV đưa ra. “Sang năm sẽ không quá 270 USD/tấn trong khi giá TKV dự kiến là trên 360 USD.
“ Đến năm 2013, khi cả nhà máy Nhân Cơ đi vào hoạt động, thì lượng dư thừa thế giới sẽ từ 1-1,5 triệu tấn như năm nay sẽ tăng lên 16 triệu tấn. Xét toàn cục, quan hệ cung cầu thì tới 2011 đã vỡ, không phải 50-50 nữa mà 0 ăn 10 thua(Saigon tiếp thị online ngày 29-10-2010).
Vấn đề hiệu quả kinh tế của việc khai thác dự án bauxite ở Tây Nguyên một lần nữa được phân tích lại khi mới đây, Bộ Giao thông Vận tải dự kiến phải bỏ ra 4.000 tỷ đồng để nâng cấp quốc lộ 20 hư hại vì vận chuyển bauxite và những rò rỉ hóa chất ở dự án Tân Rai. Chuyên gia kinh tế, bà Phạm Chi Lan nhận định:
“Rõ ràng là hiệu quả của dự án bauxite ở Tây Nguyên là không có được theo như trình bày ban đầu, khi tập đoàn Than – Khoáng sản muốn làm và Bộ Công Thương ủng hộ. Trên thực tế cho thấy vấn đề rất lớn.
“Con đường vận chuyển bauxite đòi hỏi đầu tư hơn 4.000 tỷ đồng để làm đường, 4.000 tỷ đồng đó thì bản thân Tập đoàn Than – Khoáng sản thừa nhận nếu như họ bỏ tiền làm đường thì dự án đó hoàn toàn không thể có lãi được và thua lỗ nặng” (RFA online ngày 1-10-2011).
4- An ninh quốc phòng
Việc khai thác bauxite không những có nguy hại về môi trường, về văn hóa, nhân sinh, ngoài ra còn nguy hiểm đến nền an ninh của quốc gia. Nhất là những dự án giao cho người Trung Quốc khai thác là mầm di họa đến vấn đề tồn vong của đất nước được hai vị Đại tá Nguyễn Huy Toàn và Đại tá Quách Hải Lượng, chuyên viên cao cấp Viện nghiên cứu Chiến lược nói rõ:
“Cha ông từ xa xưa đã nhận định vùng Tây Nguyên quan trọng tới mức nếu ai chiếm được Tây Nguyên thì coi như đã làm chủ được Việt Nam và Đông Dương. Sau này, người Pháp, người Mỹ và thế giới cũng nhận thức được vị trí yết hầu của khu vực này với câu nói nổi tiếng “nóc nhà của Đông Dương”. Vùng đất này liền kề ngã ba Đông Dương, cho nên khi chiếm lĩnh được khu vực này thì cũng dễ dàng chiếm lĩnh được toàn bộ Đông Dương” (TuanVietnamnet online ngày 10-3-2009).
Thiếu tướng Lê Văn Cương, nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược Bộ Công an vạch rõ mưu đồ của Trung quốc trong kế hoạch chiếm vùng ngã ba Đông Dương này:
“Trung quốc vào Tây Nguyên là họ đã có điều kiện khống chế đối với cả ba nước Việt Nam, Lào và Campuchia. Hiện nay Trung Quốc đã thuê một vùng đất rộng lớn ở tỉnh Munbunkiri – sát biên giới tỉnh Dak Nông với thời gian 99 năm, và Trung Quốc đã là chủ các dự án kinh tế lớn ở tỉnh A-Ta-Pu – tỉnh cực Nam của Lào, giáp với Việt Nam và Campuchia (tại ngã ba Đông Dương). Đây là hậu họa khôn lường đối với an ninh quốc gia. Không rõ những người quyết định cho Trung Quốc vào Tây Nguyên có biết điều này không?” (Đối thoại online ngày 3-3-2009).
Tiến sĩ Nguyễn Thành Sơn, trong bản báo cáo gửi Ủy viên Bộ Chính trị Trương Tấn Sang và Bí thư TƯ đảng Ngô Dụ để trả lời cáo buộc của Đảng ủy Tập đoàn TKV về việc “chống bô xít là mắc lừa phản động”:
“Tác giả viết ngay trong phần mở đầu bản báo cáo: “lựa chọn nhà thầu Trung Quốc là một sai lầm cố ý của TKV” và rằng tác giả “hoàn toàn đồng tình với đa số các ý kiến tại các cuộc tọa đàm cho rằng việc lựa chọn nhà thầu Trung Quốc vào Tây Nguyên là một nguy cơ lớn đối với an ninh quốc phòng.
“Tôi có thể khẳng định, nếu đấu thầu một cách minh bạch, đúng luật, và với tiêu chí là lợi ích tối đa lâu dài của đất nước, chứ không phải của chủ đầu tư, thì không thể có một nhà thầu Trung Quốc nào có thể thắng thầu trong bất cứ dự án bauxite nào” (RFA online ngày 25-3-2009).
5- Ý kiến nhân dân
Đại tướng Võ Nguyên Giáp, người lên tiếng đầu tiên và liên tiếp bằng ba lá thư yêu cầu nhà cầm quyền CSVN hãy ngừng ngay dự án khai thác bauxite tại Tây Nguyên nhưng đã như “đàn gảy tai trâu”:
“Trong bức thư gửi Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề ngày 5-1-2009, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã khẩn thiết kêu gọi Chính phủ cho ngưng dự án khai thác bauxite ở vùng Tây Nguyên vì dự án này có nguy cơ gây tác hại sinh thái lâu dài rất nghiêm trọng, không thể khắc phục được đối với dân cư tại chỗ mà còn cả dân cư và vùng đồng bằng Nam Trung Bộ” (RFI online ngày 15-1-2009).
Thiếu tướng Nguyễn Trọng Vĩnh, cựu Đại sứ VN tại Bắc kinh (1974-1989) trong một bức thư gửi Chủ tịch và các Đại biểu Quốc hội ông viết:
“ Khai thác bô-xít, tàn phá môi trường sinh thái Tây Nguyên và môi trường sống của hàng triệu đồng bào, là đại hiểm họa đối với dân với nước, là tội lỗi. Các thế hệ mai sau sẽ nghĩ gì về thế hệ cầm quyền hiện nay…
“Quốc hội là cơ quan quyền lực cao nhất của Nước, tôi tha thiết mong Chủ tịch và các vị Đại biểu Quốc hội có quyết định sáng suốt, dừng ngay dự án bô-xít Tây Nguyên để tránh cho dân tộc một tai họa khôn lường” (Đối thoại online ngày 24-4-2009).
Trong “Lời kêu gọi một tháng biểu tình tại gia để chống việc lấy Vàng dân tộc đổi Nhôm nước ngoài”, Hòa thượng Thích Quảng Độ, Xử lý Thường vụ Viện Tăng thống kiêm Viện trưởng Viện Hóa đạo GHPGVNTN, viết:
“Nhân danh Hội đồng Lưỡng viện, Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất, tôi kêu gọi người Việt Nam trong ngoài nước hãy tỏ thái độ trước nguy cơ hủy hoại màu xanh Tây Nguyên và đời sống của người Việt cũng như hàng chục dân tộc ít người trong việc khai thác quặng bô-xít không thông qua nghiên cứu khoa học và kinh tế, mà chỉ vụ vào sự lệ thuộc Bắc phương”.
Đài BBC đưa tin về “Một nhà trí thức vào cuộc”, người mà chế độ Hà Nội hết sức ái mộ:
“Một nhà toán học hàng đầu của Việt Nam đã viết thư yêu cầu Quốc hội Việt Nam xem xét lại dự án khai thác bauxite ở Tây Nguyên…
“Theo nội dung của bức thư này, Giáo sư Ngô Bảo Châu đã cho rằng sự thỏa thuận khai thác quặng bauxite giữa hai nước Việt-Trung được trao đổi giữa Hồ Cẩm Đào và Nông Đức Mạnh là một sự chênh lệch về lợi ích mà thiệt thòi lớn nghiêng về Việt Nam…
“Thư viết “Trong trường hợp của Việt Nam, ảnh hưởng quá mức của Trung Quốc có thể kéo thêm hệ quả nguy hiểm sau đây quan hệ hữu cơ vốn có của văn hóa Trung Quốc với văn hóa Việt Nam trở thành đô hộ văn hóa” (BBC online ngày 6-6-2009).
Ngoài những cá nhân gửi thư phản kháng nêu trên còn không biết bao nhiêu người nữa cũng bức xúc không kém. Dưới đây là một kiến nghị tập thể. “Nhóm trí thức bauxite ra thư ngỏ thứ ba”:
“Nhóm trí thức Việt Nam gồm các chuyên gia người Việt trong và ngoài nước chủ trương không tiếp tục dự án khai thác bauxite Tây Nguyên vừa ra kiến nghị mới nhất…
“Thư ngỏ kêu gọi đại biểu Quốc hội đưa chủ đề bauxite Tây Nguyên vào nghị trình hội họp và ra một nghị quyết toàn diện về khai thác bauxite ở Tây Nguyên. Tài liệu nhấn mạnh nhóm trí thức Việt Nam muốn ngưng toàn bộ dự án khai thác bauxite, cho dù đã ký hợp đồng với các đối tác như Úc, Nga, Trung quốc” (BBC online ngày 18-5-2009).
Sau sự cố bùn đỏ ở Hungary, những nhà trí thức Nhóm IDS cũ phối hợp với Nhóm Bauxite Việt Nam phát động gửi kiến nghị tạm dừng việc khai thác bauxite Tây Nguyên, trong đó có nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình và nhiều nhân sĩ trí thức đã nhiệt liệt ký tên tham gia tính đến ngày 1-11-2010 thì đã được 2557 người ghi danh:
“Với tư cách” những người Việt Nam gắn bó với vận mệnh tồn vong của đất nước”, bà Nguyễn Thị Bình và các nhân sĩ trí thức đã gửi thư tới TBT Nông Đức Mạnh, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết, Chủ tịch QH Nguyễn Phú Trọng và Thủ tướng chính phủ Nguyễn Tấn Dũng.
“Trong thư, bà Bình và các nhân sĩ trí thức “khẩn yêu cầu” Bộ Chính trị, BCH TƯ đảng, Quốc hội và chính phủ xem xét lại việc khai thác bô-xít Tây Nguyên…
“Không thể hình dung nổi nguy cơ thảm họa môi trường của một hồ chứa bùn đỏ hàng triệu hay hàng chục triệu m3treo lơ lửng trên đầu đồng bằng sông Đồng Nai và Bắc Nam Bộ, miền Trung Nam Bộ” (TuanVietnamnet online ngày 22-10-2010).
Kiến nghị về dự án khai thác bô-xít ở Tây Nguyên
“ Kính gửi: – Ông Nông Đức Mạnh, TBT BCHTƯ đảng CSVN
- Ông Nguyễn Minh Triết, Chủ tịch nước CHXHCNVN
- Ông Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch Quốc hội nước CHXHCNVN
- Ông Nguyễn Tấn Dũng, Thủ tướng chính phủ nước CHXHCNVN
“…khẩn thiết yêu cầu:
1- Quyết định cho ngừng ngay việc xây dựng nhà máy chế biến alumina ở Tân Rai/ Lâm Đồng…
2- Tạm huỷ dự án đang đàm phán tiếp với nước ngoài về nhà máy Nhân cơ ở Đắc Nông.
3- Tạm thời đình chỉ việc triển khai toàn bộ tổng dự án hiện thời về việc khai thác bô-xít ở Tây Nguyên
4- Lập nhóm nghiên cứu độc lập…nghiên cứu lại toàn bộ vấn đề bô-xít Tây Nguyên.
5- Những kết quả nghiên cứu lại một cách tổng thể vấn đề bô-xít Tây Nguyên của nhóm đặc nhiệm này sẽ được trình bày trước Quốc hội, đồng thời được đem ra trưng cầu ý kiến nhân dân cả nước về đề tài kinh tế-xã hội vô cùng nhạy cảm này để quyết định…” (Bauxite Việt Nam online ngày 22-10-2010)
Nhà văn Nguyên Ngọc trả lời phỏng vấn của đài BBC về tính hợp pháp của dự án bauxite đang được nhà cầm quyền CSVN cho tiến hành là:
“Tôi cho rằng một cái chương trình mà chính ông Thủ tướng đã tuyên bố rằng đây là chủ trương lớn của đảng và của nhà nước, vậy thì vì sao mà không đưa ra truớc Quốc hội? Phải trình Quốc hội chứ. Tôi có đặt vấn đề về cái tính hợp pháp của quyết định này. Tôi cho như thế là không hợp pháp” (BBC online ngày 10-4-2009).
Tiến sĩ luật Cù huy Hà Vũ từ Hà nội cũng nộp đơn khởi kiện Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vì đã ban hành quyết định cho khai thác bauxite ở Tây Nguyên, vì theo ông, quyết định đó trái với luật bảo vệ môi trường, luật quốc phòng, luật bảo vệ di sản văn hóa. Và nó cũng đi ngược với luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật (BBC online ngày 12-6-2009).
Ông Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường trao đổi với VnExpress sau sự cố tràn bùn đỏ ở Hungary, đưa ra nhận định:
“Tôi cho rằng, trước hết cần đặt ra câu hỏi, không khai thác bô-xít ở Tây Nguyên, Việt Nam có chết không? Câu trả lời là Không. Việt Nam chưa giàu về kinh tế nhưng cũng không nghèo đến mức phải bán vội bán vàng mọi thứ tài nguyên mới sống được. Khi còn là một quốc gia nghèo, việc khai thác khoáng sản thô để bán cứu đói cho người dân thì không có gì đáng trách. Nay chúng ta đã là một nước có thu nhập trung bình, các doanh nghiệp Việt Nam cũng đã có vốn, tài chính quốc gia không quá hạn hẹp đến mức phải cư xử với bô xít như vậy” (VnEpress online ngày 24-1-2010).
Đ.N.

Hãy cứu lấy trẻ con !

Đỗ Trung Quân
Tôi đọc cái tựa bài trên Quê Choa mà hết hồn “ đội quần”. Đọc xong thì biết đấy là về vụ bình chọn vịnh Hạ Long của ông Bộ trưởng Văn hóa – Thông tin – Du lịch. Chi tiết …hết hồn phát nữa nữa là ông Bộ trưởng vận động tới đứa cháu gái …5 tháng tuổi “ bấm” bình chọn cho Hạ Long.
Yêu nước đến thế thì quả thật kẻ “u mê”  như tôi thấy “đỏ mặt” vì ngượng. Ngượng thật chứ không chơi. Ngượng xong thì thương cho trẻ thơ vô tội, 5 tháng tuổi cái biết duy nhất là vú mẹ chứ biết gì về Hạ Long với Phi Long. Đưa hình ảnh bụ bẫm, dễ thương của cô bé ấy lên để “ai đó”  hy vọng được trở thành “người  trẻ nhất bầu chọn cho Hạ Long” thì sự tuyên truyền trơ trẽn đã đến đỉnh điểm.
Cháu gái xinh xắn. Tôi hôn đôi má phính của cháu nhưng nếu có quyền, tôi sẽ phạt roi kẻ nào lợi dụng hình ảnh của cháu cho sự nghiệp của hắn. Lẽ ra, hãy để cháu ngủ ngon trong lòng mẹ.
Tôi cũng yêu không chỉ Hạ Long mà là tất cả mọi danh thắng trên đất nước mình. Tôi từng xấu hổ khi trên bãi biển cát trắng của Nha Trang tôi ném chiếc bao ni lông xuống cát và nhìn thấy những đứa trẻ Tây có, Ta có – nắm mãi trong tay vỏ kẹo mà không ném đi vì tìm không ra thùng rác .Tôi từng nổi giận khi trên đường thiên lý , chiếc xe Lexus đi trước kéo cửa kính xuống và ném ngược  những vỏ bắp nấu , túi nôn…bay ngược ra vào mặt mũi người đi sau.
Tôi từng xấu hổ và từng phải sửa mình từ thói quen rất nhỏ…
Hạ Long cũng thế . Kỳ quan này thiên nhiên dành cho đất nước phải bảo vệ sự trong trẻo của làn nước, bảo vệ môi trường sống của mọi sinh vật biển, cây cỏ lẫn con người. Phải loại bỏ mọi trò chặt chém, bắt chẹt du khách. Phải loại bỏ rất – rất nhiều thứ làm ô nhiễm,  ô danh kỳ quan xứ sở.
Khi người lớn đã huy động hết mọi lực lượng từ mọi phong trào, của mọi ngành nghề  nhưng dường như  vẫn chưa yên tâm hay đủ tự tin cho cuộc chơi tổng lực của mình…
Thì cháu bé 5 tháng tuổi được đưa vào cuộc.
Tôi hy vọng hình ảnh dễ thương ấy chỉ là trò vui  riêng tư của gia đình
Còn nếu không phải trò vui mà là trò chơi của người lớn,  tôi đành  phải nhớ tiếng kêu thét từ Lỗ Tấn “ Hãy cứu lấy trẻ con ! “
Tác giả gửi cho Quê choa

ĐỘI QUẦN

Nguyễn Dương
Bộ trưởng Hoàng Tuấn Anh nhắn tin bầu chọn Hạ Long
Ở làng tôi nếu có ai làm chuyện gì ngốc nghếch, dở hơi thì thường bị rủa là “đội quần” cho cả làng. Ngày trước, lúc các chị tôi đang còn độ tuổi hơ hớ, mạ tôi thường mắng mỏ: Cứ đàn đúm cho lắm vào có ngày “phưỡn” ruột ra thì tao đội quần cho cả dòng họ”. Nói tóm lại chuyện “đội quần” ở cái làng tôi nó nhục và xấu hổ chi là.
Ô hô, sáng nay đọc mấy tờ báo thể thao mạng thấy đưa tin ông bộ trưởng Văn Hóa-Thể thao- Du lịch Hoàng Tuấn Anh đang ngồi nhắn tin bầu chọn cho Vịnh Hạ Long một cách rất “mãnh liệt” mà chột dạ. Cái độc ở đây là ông qua tận Indonesia huy động VĐV gà nhà bầu chọn cho cái vịnh nhà mình. 
Kể ra cái ông Bộ trưởng ni cũng thuộc loại quán quân về nhắn
Bộ trưởng Hoàng Tuấn Anh cùng các VĐV tại Indonesia nhắn tin bầu chọn Hạ Long
tin. Tôi đồ rằng nếu cái SEA Games 26 kỳ này mà có tổ chức thi môn nhắn tin thì VĐV Hoàng Tuấn Anh nhà ta giật HCV là cái chắc. Cả mấy tháng ni tôi thấy ông giành rất nhiều thời gian để luyện nhắn tin. Đi đến đâu, thăm cơ quan, ban ngành, địa phương nào ông cũng hô hào và đích thân rút điện thoại ra nhắn tin cho Hạ Long và lần nào cũng thấy ông thao tác nhanh gọn, quyết liệt ra vẻ nội công rất thâm hậu. Không chỉ cùng em Lý Nhã Kỳ “hàng khủng” rút điện thoại ra so tài cao thấp mà cái tài của ông là vận động cho đứa cháu gái của mình mới 5 tháng tuổi nhắn tin cho Hạ Long.( Bấm vào đây!)
Đúng là “Cháu nhà tông không giống lông cũng giống cánh”
Vì chuyện cao thấp hơn thua này mà ông đứng ngồi không yên. Mới đây ông còn hiệu triệu “Phải hành động mãnh liệt hơn để bầu chọn Vịnh Hạ Long”. Cái sự mãnh liệt của ông nó gấy cấn đến mức sáng nay Quốc Hội cũng phải nghỉ họp để dành ít phút cho các đại biểu bấm điện thoại hướng về Hạ Long.
Bộ trưởng Hoàng Tuấn Anh cùng Lý Nhã Kỳ nhắn tin bầu chọn Hạ Long
Trở lại với cuộc bình chọn này, nhiều người đặt câu hỏi: Tại sao chỉ là một cuộc thi do một tổ chức tư nhân ất ơ đứng ra bày trò mà sao từ cấp TW đến xã, phường, thôn, xóm già trẻ bá choai gì cũng phải lao tâm khổ trí như vậy. Rõ ràng đây là một cuộc chơi mà chúng ta chẳng hề Fair play chút nào cả. Chúng ta chơi theo kiểu lấy thịt đè người, chơi theo kiểu mấy anh ca sĩ mới nổi mua hàng ngàn tờ báo về lấy phiếu bình chọn cho mình, thuê các fan đi cổ động, hè hét ủng hộ mình. 
Người ta đã lợi dụng lòng tin, lòng yêu nước của người dân chỉ để phục vụ cho cái bệnh cách chạy theo thành tích, sự háo danh một cách ngu muội. Nước ta nghèo mạc vận nhưng lúc nào cũng thích chơi nổi, chơi trên đầu trên cổ thiên hạ. Cách đây không lâu người ta thấy tỉnh nọ suốt ngày chỉ lo tổ chức thi hoa hậu, thi người đẹp quốc gia, quốc tế. Các quan chức địa phương suốt ngày chỉ chăm chăm lo cho các cuộc thi người đẹp, các em chân dài. Họ thổi vào lổ tai người dân rằng thông qua cuộc thi này hình ảnh địa phương sẽ được lan tỏa ra khắp thế giới, khách du lịch, các nhà đầu tư.
N.D
Tác giả gửi bài và ảnh cho Quê choa