http://www.boxitvn.net/bai/45073
Ngày 18/2/2013, trang Bauxite Việt Nam
đăng tải bài “Có chút hy vọng mong manh nào cho alumina Tân Rai” của
nhà báo Lê Trung Thành – tác giả của phóng sự 6 kỳ mang tựa đề “Chuyện
chưa biết nhiều về Dự án bauxite Tây Nguyên” đăng trên BVN trong tháng 11/2011.
Bài báo phân tích chân xác sự suy thoái của ngành công nghiệp nhôm
toàn cầu, giá nhôm giảm liên tục mấy năm nay ảnh hưởng đến các tập đoàn
sản xuất nhôm một thời lừng lẫy. Sản phẩm alumin của Tập đoàn công
nghiệp Than và Khoáng sản Việt Nam (VINACOMIN) ở Tổ hợp bauxite Tân Rai
chuẩn bị chào hàng ra thị trường thế giới ngay lập tức phải hứng chịu
thảm cảnh giá nhôm tuột dốc thê thảm. So sánh giá thành xuất xưởng tại
Tân Rai và giá chào bán cho Trung Quốc và Malaysia, một tấn alumin sẽ bị
lỗ thấp nhất 40-50 USD.
Ngày hôm sau, ngày 19/2, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng làm việc với tỉnh
Bình Thuận. Tại đây, ông chính thức tuyên bố dừng Dự án xây dựng cảng Kê
Gà – một mắt xích quan trọng của Dự án bauxite Tây Nguyên do chính ông
duyệt năm 2007 – vì xét thấy không có hiệu quả kinh tế.
Và rất kịp thời, các báo Thanh niên, Người lao động, Dân trí, Pháp luật TPHCM, Tuổi trẻ,…
cùng nhiều trang mạng đã có nhiều bài viết về những hệ lụy của việc
dừng Dự án cảng Kê Gà đồng thời phân tích những sai lầm nghiêm trọng của
Chính phủ, của Bộ Công thương, của Vinacomin trong việc lập lấy được và triển khai lấy được Dự án bauxite Tân Rai, Nhân Cơ.
Nhiều chuyên gia kinh tế như Tiến sĩ Lê Đăng Doanh, Tiến sĩ Nguyễn
Thanh Sơn, bà Phạm Chi Lan… đã nêu rõ quan điểm của mình, đề nghị tạm
dừng triển khai Dự án để giảm bớt thiệt hại vì sẽ thua lỗ lớn nếu cứ cố
tình tiếp tục “đâm lao phải theo lao”.
Ý kiến của các chuyên gia lần này, không khác biệt với những kiến
nghị của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, của một số cá nhân chuyên gia khai
khoáng, và của hàng ngàn nhân sĩ, trí thức, nhiều nhà khoa học, xã hội
học, dân tộc học trong và ngoài nước cùng đông đảo các tầng lớp nhân dân
đã đồng ký tên vào các bản Kiến nghị tháng 4/2009 và các Thư ngỏ liên tiếp trong tháng 4, tháng 5 (7/5/2009 và 17/5/2009)
do GS. Nguyễn Huệ Chi, nhà giáo Phạm Toàn và GSTS. Nguyễn Thế Hùng khởi
xướng… nhằm đánh động dư luận cả nước cũng như gửi tới các nhà lãnh đạo
Đảng, Nhà nước, Quốc hội để đưa ra một lời cảnh báo mạnh mẽ về nguy cơ
thua thiệt vô cùng lớn trên cả bốn phương diện: 1. An ninh quốc phòng; 2. Môi trường sinh thái; 3, Nền văn hóa cổ Tây Nguyên; 4. Kinh tế,
giúp cho những ai nắm giữ quyền lực nhưng chưa đến nỗi mất tỉnh táo,
hoặc bị thao túng bởi một thế lực bên ngoài nào đó, kịp thời thức ngộ và
tránh cho đất nước một sự trả giá nặng nề.
Kết quả thì sao? Những gì ông Đoàn Văn Kiển phân bua, coi đây là một
ván bạc 5 ăn 5 thua, và với tư cách “nhà cái” thì cứ đánh cược tính mạng
và tài sản nhân dân vào ván bạc cái đã, thôi ta không cần nhắc lại làm
gì. Nhưng lời lẽ gay gắt của người có tên Lê Dương Quang
trong một hội nghị sát trước kỳ họp Quốc hội vào tháng 5/2009, nói xưng
xưng rằng ý kiến phê phán của giới trí thức đối với Dự án bauxite Tây
Nguyên là “rất kém xây dựng, hoàn toàn dựa trên các thông tin sai lệch”,
thậm chí “dựng chuyện, trầm trọng hóa, thậm chí mang tính kích động và
bị các tổ chức phản động lợi dụng.”, thì hẳn không ai có thể quên.
Cũng không ai có thể quên được cùng với mấy Kiến nghị nóng hổi nói trên, trang Bauxite Việt Nam
đã ra đời như một đòi hỏi chính đáng, tập hợp tiếng nói của những người
nhiệt tâm với đất nước, lên tiếng phản biện thẳng thắn, sát sườn đối
với những bước đi có thể nói là phiêu lưu của những người đứng đầu Đảng
và Nhà nước lúc bấy giờ – vừa tự động ký tắt với nhà cầm quyền Trung
Quốc xúc tiến xây dựng nhanh các nhà máy khai thác alumin ở Tân Rai và
Nhân Cơ không đếm xỉa đến luật pháp quy định ai mới là người có đủ tư
cách để ký, lại vừa ngấm ngầm chia nhỏ dự án thành từng gói nhỏ để khỏi
phải đưa ra trình Quốc hội, cốt thực thi Dự án cho nhanh – và cũng hết
sức thẳng thắn khi lên tiếng nhắc nhở kịp thời những hành vi không phù
hợp đạo đức truyền thống, như thái độ bất nhất, coi thường lời can gián
của một bậc thầy như Đại tướng Võ Nguyên Giáp, khiến dân chúng không
khỏi ngỡ ngàng, ảnh hưởng rất bất lợi đến tâm lý và hành vi đạo lý trong
xã hội… Sau mấy tháng hoạt động hết mình như thế, cái giá phải trả mà
người trong cuộc cũng như công luận trong ngoài nước không thể nào tin,
ấy là người điều hành trang Bauxite Việt Nam đã bị công an thẩm
vấn suốt 22 ngày liền, ngay sau cái Tết Âm lịch năm 2010, mặc dù cuối
cùng phải thừa nhận ông là một người yêu nước. Còn chính trang mạng –
tiếng nói yêu nước mà ông được anh em ủy nhiệm điều hành – thì bị phong
tỏa và đánh sập không phải một mà đến hai ba lần.
Bây giờ đây, khi một thảm họa lớn về kinh tế nối tiếp vụ Vinashin và
vụ Vinalines đang lởn vởn như mây đen ở phía chân trời, không hiểu ông
Lê Dương Quang có định nói lại một lời cho sòng phẳng với dân chúng và
trí thức, về lời phát biểu không thể định danh khác đi là hung hăng
của mình cách đây hơn 3 năm rưỡi hay không. Và những cấp cao hơn ông ta
nữa, liệu đã tính đến những lời xin lỗi trước Quốc hội về “trách nhiệm
chính trị” của mình hay không. Nhưng còn quan trọng hơn, và thiết thực
hơn, theo chúng tôi nghĩ, đó là những người chủ chốt đóng vai chủ
trương, chỉ đạo và điều hành Dự án bauxite ở Tây Nguyên cần sớm xem xét
một cách cầu thị không phải chỉ phương diện kinh tế đã và sẽ thua lỗ như
thế nào của dự án này, mà đồng bộ cả bốn mặt đã nêu trong các Kiến nghị
phản biện Dự án bauxite Tây Nguyên năm 2009, để thấy đất nước ta đã,
đang và sẽ thiệt hại to lớn – những thiệt hại không thể lường tính hết
nguy cơ ghê gớm – đến thế nào.
Và cũng từ những hậu quả nhãn tiền nhìn thấy từ những gì đã triển
khai trong ba năm qua, việc kịp thời dừng lại để tránh cho đất nước một
vụ Vinashin trong ngành khai khoáng trong gang tấc cố nhiên là cần kíp.
Song cũng cần kíp không kém, có lẽ còn là ở chỗ, cần đánh giá lại toàn
diện quan điểm dùng người của các vị, khiến các vị đang ngày
càng trở nên cô lập. Các vị đã nhất mực nghi ngờ, cảnh giác một cách
thiếu căn cứ với trí thức, vô hình trung tự mình đẩy những người hết
lòng với dân với nước và muốn đem trí tuệ cống hiến cho đất nước, soi
tìm cho đất nước một con đường đúng, thành những người đối lập ảo
với các vị. Và không cần nói cũng rõ, là kết quả của chủ trương “cảnh
giác chính trị” lạ lùng ấy đã làm các vị đâm ra mất minh mẫn, vì chẳng
còn mấy trí tuệ, nên việc gì các vị tiến hành cũng… nói như dân gian,
“đâm quàng vào bụi”, để lại cho toàn dân những gánh nặng tày đình. Vụ
bauxite chỉ mới là một dẫn chứng thôi, còn bao nhiêu vụ khác cũng quan
trọng ngang hoặc còn hơn vụ bauxite mà trí thức đã từng cảnh báo, chẳng
hạn: đừng nên mê muội trước kẻ thù truyền kiếp là bọn Đại Hán Trung
Cộng, vì một thứ không có thực hoặc đã bị chính chúng xóa bỏ trong thực
chất là chuyện “ý thức hệ”, chỉ đưa lại chút lợi cỏn con là duy trì lợi
ích của một nhúm nhỏ mà đánh mất đi quyền lợi to lớn muôn đời của Tổ
quốc, đẩy cả nước ta đến hiểm họa mất nền độc lập tối thiêng liêng mà tổ
tiên giữ được hàng ngàn năm nay; hoặc nữa, cũng đừng vì quyền lợi ích
kỷ của một tổ chức đang suy thoái trong thực tế mà khăng khăng tìm mọi
xảo ngôn này khác để quyết giữ lại bằng được những điều trong bản Hiến
pháp vốn đã không còn phù hợp với xu thế phát triển của cả dân tộc này,
nó tất yếu sẽ gây ra những tấn kịch không thể nói là tốt đẹp cho chính
Đảng Cộng sản và cho cả dân tộc chúng ta.
Trên đây là những gì có thể tạm gọi là bài học thiết thực mà chúng
tôi chân thành gửi đến các vị, mong mỏi các vị hãy nghiêm túc rút ra qua
một cuộc thử nghiệm không thành công về kinh tế khi các vị khăng khăng
bỏ ngoài tai những lời can gián chân thành của trí thức và quần chúng.
Cũng theo yêu cầu của nhiều người gửi e-mail tới chúng tôi, để bạn
đọc xa gần nhớ lại và tìm lại tài liệu về quá trình phản biện dự án
bauxite Tây Nguyên, từ nay, BVN sẽ lần lượt đăng lại các bản Kiến nghị đã gửi đến các cấp có thẩm quyền cũng như đã công bố trên các trang BVN
phiên bản cũ – nay đã là những trang mạng xấu số – trong năm 2009, cùng
một số bài quan trọng khác trong hơn ba năm rưỡi qua, đồng thời cũng sẽ
hệ thống hóa những bài viết khác về bauxite kể từ năm 2009 đến nay và
làm đường link giúp quý bạn tìm đọc chúng, mà do dung lượng trang mạng
có hạn nên không thể đăng lại được.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét